واریکوسل

واریکوسل چیست,واریکوسل چیست,واریکوسل چیست,واریکوسل چیست,واریکوسل چیست و درمان آن,واریکوسل چیست,واریکوسل چیست,واریکوسل چیست و راه درمان,Varicocele چیست,بیماری واریکوسل چیست,Varicocele چیست,علائم واریکوسل چیست,عمل واریکوسل چیست,علت واریکوسل چیست,واریکوسل گرید 1,واریکوسل گرید 1

واریکوسل چیست

بیماری واریکوسل که به انگلیسی (varicocele) سبب بزرگ شدن رگ ها درون کیسه بیضه می شود. واریکوسل مثل بیماری ورید واریسی (varicose vein) که در پا رخ می دهد است. این بیماری یکی از معمول ترین دلایل کم شدن اسپرم و کم شدن کیفیت اسپرم که می تواند سبب نازایی و ناباروری مردان شود، بااین حال همه انواع آن برروی تولید اسپرم تاثیری ندارند. درضمن این بیماری ( واریکوسل ) می تواند سبب کوچک شدن بیضه ها نیز باشد .بیشتر انواع واریکوسل با گذر زمان رشد می کنند، خوشبختانه بیشتری انواع واریکوسل را می توان مشخص نموده و خیلی از آنها نیاز به درمان خاصی ندارند، البته زمانیکه واریکوسل باعث ناراحتی شما شود، معمولا نیاز به جراحی برای درمان و بهبود آن وجود دارد.

واریکوسل اتساع و پیچ خوردگی غیر طبیعی شبکه وریدی ( سیاهرگی ) بالای بیضه هاست. شیوع آن زیر 10سال نادر است ولی در بالغین جوان 15% و در مردان نابارور 20 تا 40% میباشد.در کسانی که با ناباروری ثانویه مراجعه می نمایند یعنی قبلا بچه دار شده اند شیوع آن به 70% میرسد. 90% موارد طرف چپ ودر 10% موارد دو طرفه است علت این پدیده طولانی تر بودن ورید تخلیه کننده خون بیضه چپ به ورید کلیوی و همچنین زاویه عمودی تر آن نسبت به سمت راست می باشد.

واریکوسل شایعترین علت قابل اصلاح ناباروری در مردان میباشد. علت ایجاد ان اختلال در تخلیه وریدی یا نارسایی دریچه های وریدی بیضه است. نظریه های گوناگونی در مورد مکانیسم اسیب بیضه ها وجود دارد که مهمترین آنها عبارتند از:
افزایش دمای بیضه ها یا کاهش جریان خون و اکسیژن رسانی یا انتقال مواد و متابولیتهای کلیه ها و غدد فوق کلیه به بیضه ها و یا ترکیبی از اینها.

واریکوسل میتواند باعث کاهش رشد بیضه و در نهایت کوچک شدن بیضه گردد. همچنین با اثر بر اسپرمها باعث کاهش حرکت و تعداد انها و تغییر مورفولوژی(شکل ظاهری) انها خواهد شد. واریکوسل به طور مستقیم اثری بر توانایی جنسی یا ایجاد انزال زودرس ندارد.

در بیماری که با ناباروری و واریکوسل مراجعه می نماید علاوه بر معاینه و شرح حال باید حداقل دو یا سه آزمایش منی برای تصمیم گیری وجود داشته باشد. با توجه به حساسیت آزمایش باید در آزمایشگاهی انجام گردد که به طور تخصصی این آزمایش را انجام می دهند.

معاینه باید با دست و ابتدا در حالت ایستاده و سپس در حالت خوابیده انجام گردد تا مشخص شود آیا با دراز کشیدن واریکوسل کاهش چشمگیر پیدا می کند یا نه که اگر نکرد سونوگرافی شکم و لگن برای بررسی بیشتر انجام گردد. در زمان معاینه ممکن است وریدها مانند واریس پا قابل مشاهده باشند یا مانند کیسه پر از کرم قابل لمس باشند یا بازور زدن قابل لمس شوند که این معیارها بیانگر شدت واریکوسل می باشد. در تشخیص واریکوسل معاینه بالینی حرف اول و آخر را می زند و سونوگرافی برای مواردی به کار می رود که معاینه مشکل باشد مانند بیماران بسیار چاق یا موارد خفیف. البته از سونوگرافی داپلر یا رنگی می توان برای تایید عود ( برگشت خون به سمت بیضه ها) پس از عمل کمک گرفت.

درجه بندی واریکوسل

گرید 3 : وریدها در حالت ایستاده قابل مشاهده اند
گرید 2 : وریدها در حالت ایستاده قابل لمس میباشند
گرید 1 : وریدها هنگام زور زدن قابل لمس میباشند
واریکوسل ساب کلینیکال: که با معاینه قابل لمس نیستند ولی با سونوگرافی تشخیص داده می شود.

در چه مواردی واریکوسل نیاز به درمان دارد؟

در ابتدا با توجه به اینکه بسیاری از بیماران در زمانی که تشخیص واریکوسل برای آنها گذاشته می شود نگران و مضطرب میشوند باید خاطر نشان کنم که واریکوسل یک بیماری خوش خیم است اما درمان دارویی ندارد وتنها روش درمان آن جراحی است که در ادامه توضیح داده خواهد شد.

تصمیم گیری برای عمل بستگی به فاکتورهای گوناگونی مانند: شدت واریکوسل و سن بیمار و وضعیت باروری (تاهل و داشتن یا نداشتن فرزند) دارد. در مواردی که بیمار واریکوسل گرید دو یا سه داشته باشد و با ناباروری مراجعه نموده باشد نیاز به عمل جراحی واریکوسلکتومی دارد. اگر واریکوسل با اختلال در آزمایش منی همراه باشد باز هم نیاز به عمل دارد (همان طور که گفته شد باید حداقل دو یا سه آزمایش منی برای تصمیم گیری وجود داشته باشد).

در برخی رفرنس ها اگرمرد جوانی با واریکوسل قابل مشاهده یا قابل لمس (درجه سه یا دو) مراجعه نماید و فعلا قصد بچه دارشدن هم نداشته باشد برای پیشگیری از اثرات نامطلوب آن بر باروری توصیه به عمل می شود. درمورد جراحی واریکوسل های بسیار خفیف یا ساب کلینیکال اختلاف نظرهای بسیاری وجود دارد اما ما توصیه به عمل نکرده و فقط آنها را پیگیری می کنیم.

درمان واریکوسل

همان طور که گفته شد واریکوسل درمان دارویی ندارد و تنها روش درمان آن جراحی است. روشهای درمان آن یا با روشهای با برش جراحی است یا با روش آمبولیزاسیون (فرستادن لخته) از طریق پوست:

1) روش استاندارد طلایی جراحی واریکوسل روش اینگوینال میکروسکوپیک می باشد که با برش کوچک پایین شکم نزدیک خارج ریشه آلت و بالای بیضه و با کمک میکروسکوپ انجام میشود. مزیت این روش حفظ شریان (سرخرگ) و عروق لنفاوی و عصب می باشد و میزان عود نیز کمتر است (حدود1تا2%).

2 )روش جراحی اینگوینال که تقریبا مانند روش اول است اما بدون میکروسکوپ انجام می شود و بنابراین عوارض آن بیشتر است (عود9تا16% و هیدروسل3تا 39%).

3) روش جراحی رتروپریتوان که با برشی بالاتر از روش قبلی انجام می شود. عود 11تا15% و هیدروسل 7% ممکن است ایجاد گردد.

4) روش جراحی با لاپاروسکوپ که با ایجاد حدود سه سوراخ در شکم و فرستادن گاز به داخل شکم برای ایجاد فضای کافی برای کار انجام میشود. اما در این روش احتمال اسیب عروق بزرگ یا روده ها یا مثانه و… هر چند ناشایع وجود دارد. هیدروسل 5تا 8% و عود کمتر از 2% است و احتمال آسیب شریان نیز وجود دارد.

5) روش آمبولیزاسیون از راه پوست که از راه وریدهای کنار ران به صورت موضعی لخته خون خود بیمار یا کویل یا مواد سنتتیک و مصنوعی دیگر به داخل وریدها فرستاده می شوند. این روش نیاز به متخصص رادیولوژی ماهر در این زمینه و تجهیزات پیشرفته دارد. عود 4تا11% دارد. این روش در مواردی که بیش از دو بار واریکوسل عود کرده باشد توصیه می شود.

مراقبت پیش و پس از عمل واریکوسل

پس از تصمیم گیری برای عمل و انجام آزمایشات روتین خون و بررسی اسپرم موهای ناحیه عمل شب قبل یا صبح عمل تراشیده می شوند. ازساعت 12 شب قبل از عمل بیمار دیگر چیزی نمی خورد. عمل با بیهوشی عمومی یا بیحسی از کمر(نخاعی) بسته به شرایط بیمار و صلاحدید متخصص بیهوشی انجام می گردد. مدت زمان عمل بستگی به فاکتورهای گوناگون دارد و متوسط 30 تا 40 دقیقه می باشد. بیمار همان روز یا فردا صبح مرخص میشود و به مدت حداقل 7تا 14 روز استراحت پزشکی خواهد داشت. بهتر است نزدیکی از روز هفتم به بعدانجام گردد.

عوارض واریکوسل

عوارض کوتاه مدت پس از عمل شامل: درد یا عفونت زخم یا خونریزی یا خونمردگی اطراف ناحیه عمل و … می باشد. در برخی موارد ممکن است درد خفیفی برای مدتی باقی بماند یا بی حسی اطراف ناحیه عمل یا پوست کیسه بیضه ایجاد شود.

عوارض بلندمدت: عود واریکوسل/ هیدروسل(جمع شدن مایع اطراف بیضه) / کوچک شدن بیضه(کمتر از 1%).

پیگیری

حدود 3تا 4 ماه پس از عمل اولین ازمایش اسپرم انجام می شود و پس از آن با همین فاصله تا یکسال یا تا زمان بارداری همسر ازمایش انجام می گردد. میزان بارداری پس از عمل در مطالعات مختلف بین 30 تا 60% گزارش شده است. اگر زوج پس از درمان همچنان نابارور باشند توصیه به انجام روش های کمک باروری می شود.

علائم بیماری واریکوسل چیست؟

بیماری واریکوسل اغلب نشانه و علامتی ندارد اما اگر علامتی هم باشد، عبارت اند از:

رگ های متورم و پیچ خورده در کیسه بیضه

ورم ها و برآمدگی های درون کیسه بیضه که البته دردناک نیستند

درد در اطراف کیسه بیضه ممکن است با نشستن، پاشدن و سایر کشش های فیزیکی افزایش یابد، در روز شدید تر شود و زمانیکه به پشت دراز می کشید بهتر شود.

بیماری واریکوسل (varicocele) باعث بزرگ شدن رگ ها درون کیسه بیضه می شود. واریکوسل مشابه بیماری ورید واریسی (varicose vein) که در پا رخ می دهد می باشد. واریکوسل یکی از معمول ترین دلایل کاهش اسپرم و کاهش کیفیت اسپرم که می تواند باعث نازایی و ناباروری مردان شود، بااینحال همه انواع آن برروی تولید اسپرم تاثیری ندارند. درضمن واریکوسل می تواند باعث کوچک شدن بیضه ها نیز شود.

اکثر انواع واریکوسل در گذر زمان رشد می کنند، خوشبختانه بیشتری انواع واریکوسل را می توان مشخص نموده و خیلی از آنها نیاز به درمان خاصی ندارند، البته زمانیکه واریکوسل باعث ناراحتی شما شود، معمولا نیاز به جراحی برای درمان و بهبود آن وجود دارد.

علایم واریکوسل

بیماری واریکوسل اغلب نشانه و علامتی ندارد اما اگر علامتی ظاهر شود، این علایم می توانند شامل:

• رگ های بزرگ شده و پیچ خورده در کیسه بیضه
• ورم ها و برآمدگی های درون کیسه بیضه که البته دردناک نیستند
• درد در ناحیه کیسه بیضه کا ممکن است با نشستن، پاشدن و سایر کشش های فیزیکی افزایش یافته، در روز شدید تر شود و زمانیکه به پشت دراز می کشید بهتر شود.

دلایل واریکوسل

واریکوسل زمانی رخ می دهد که دریچه های درون رگهای در امتداد طناب اسپرمی، جلوی جریان خون را گرفته و کارایی آن را مختل می کنند. این مشکل باعث برگشتن خون به بالا و در نتیجه ورم و پهن شدن رگ ها می شود.

واریکوسل عموما به آرامی پیشرفت کرده، اغلب در سنین بلوغ شکل می گیرد، در مردان ۱۵ تا ۲۵ معمول تر است و عموما در سمت چپ کیسه بیضه دیده می شود. هرچند که عواملی که می توانند خطر ابتلا به این بیماری را افزایش دهند، پیدا نشده اما نتایج بعضی از تحقیقات نشان می دهند که چاقی ممکن است خطر ابتلای شما به بیماری واریکوسل را افزایش دهد.

ظهور ناگهانی واریکوسل در مردان مسن ممکن است ناشی از تومور کلیه باشد و نیاز به بررسی دقیق دارد.

عوارض واریکوسل

واریکوسل می تواند باعث کوچک شدن بیضه تحت تاثیر شده، همچنین می تواند باعث نازایی و ناباروری در مردان شود. علت اینکه این بیماری باعث ناباروری مردان شده معلوم نیست، اما می توان آنرا بدلیل افزایش دمای ناحیه و در نتیجه تاثیر بر شکل گیری و تحرک اسپرم شود.

تشخیص ابتلا به بیماری واریکوسل

پزشک شما ناحیه کشاله ران از جمله کیسه بیضه و بیضه ها را برای تشخییص ابتلای شما به این بیماری بررسی می نماید. از آنجاییکه ممکن است واریکوسل با بررسی نواحی خود را نشان ندهد، برای تشخیص آن از سونوگرافی اسکروتوم استفاده کند.

انواع بیماری واریکوسل

گرید ۱: وریدها هنگام زور زدن قابل لمس می‌باشند

گرید ۲: وریدها در حالت ایستاده قابل لمس می‌باشند

گرید ۳: وریدها در حالت ایستاده قابل مشاهده‌اند

واریکوسل ساب کلینیکال: که با معاینه قابل لمس نیستند ولی با سونوگرافی تشخیص داده می‌شود.

درمان کردن و یا درمان نکردن واریکوسل

واریکوسل یک بیماری خوش خیم است اما درمان دارویی ندارد و تنها روش درمان آن جراحی است. تصمیم گیری برای عمل بستگی به فاکتورهای گوناگونی مانند: شدت واریکوسل و سن بیمار و وضعیت باروری (تاهل و داشتن یا نداشتن فرزند) دارد. در مواردی که بیمار واریکوسل گرید دو یا سه داشته باشد و با ناباروری مراجعه نموده باشد نیاز به عمل جراحی واریکوسلکتومی دارد. اگر واریکوسل با اختلال در آزمایش منی همراه باشد، باز هم نیاز به عمل دارد.

در برخی رفرنس‌ها اگر مرد جوانی با واریکوسل قابل مشاهده یا قابل لمس (درجه سه یا دو) مراجعه نماید و فعلا قصد بچه دارشدن هم نداشته باشد برای پیشگیری از اثرات نامطلوب آن بر باروری توصیه به عمل می‌شود. درمورد جراحی واریکوسل های بسیار خفیف یا ساب کلینیکال اختلاف نظر وجود دارد.

درمان واریکوسل

همان طور که گفته شد واریکوسل درمان دارویی ندارد و تنها روش درمان آن جراحی است. روشهای درمان آن یا با روشهای با برش جراحی است یا با روش آمبولیزاسیون (فرستادن لخته) از طریق پوست. جراحی واریکوسل یا به اصطلاح پزشکی واریکوسلکتومی بستن وریدهای بیضه مبتلا می باشد که پس از انسداد این وریدها بتدریج بدلیل عدم حرکت خون، وریدهای مسدود شده کوچک شده و از بین می رود و واریکوسل برطرف می گردد. این اقدام از طریق برش کوچکی بر روی پوست شکم به طول ۴-۲ سانتیمتر قابل انجام است.

روشهای جراحی واریکوسل

• روش استاندارد طلایی جراحی واریکوسل روش اینگوینال میکروسکوپیک می‌باشد که با برش کوچک پایین شکم نزدیک خارج ریشه آلت و بالای بیضه و با کمک میکروسکوپ انجام می‌شود. مزیت این روش حفظ شریان (سرخرگ) و عروق لنفاوی و عصب می‌باشد و میزان عود نیز کمتر است.
• روش جراحی اینگوینال که تقریبا مانند روش اول است اما بدون میکروسکوپ انجام می‌شود و بنابراین عوارض آن بیشتر است.
• روش جراحی رتروپریتوان که با برشی بالاتر از روش قبلی انجام می‌شود.
• روش جراحی با لاپاروسکوپ که با ایجاد حدود سه سوراخ در شکم و فرستادن گاز به داخل شکم برای ایجاد فضای کافی برای کار انجام می‌شود. اما در این روش احتمال اسیب عروق بزرگ یا روده‌ها یا مثانه و… هر چند ناشایع وجود دارد.
• روش آمبولیزاسیون از راه پوست که از راه وریدهای کنار ران به صورت موضعی لخته خون خود بیمار یا کویل یا مواد سنتتیک و مصنوعی دیگر به داخل وریدها فرستاده می‌شوند. این روش نیاز به متخصص رادیولوژی ماهر در این زمینه و تجهیزات پیشرفته دارد.

راههای پیشگیری از بیماری واریکوسل

پرهیز از مصرف غذاهای سودازا و دوری کردن از پوشیدن لباسهای تنگ اگر دارای واریکوسل خفیف هستید نیز برای پیشگیری از بدتر شدن وضعتان، سرپا نباید بیاستید. کارهای ایستادنی نباید انجام دهید، سماق و آش سماق و سرکه شیره زیاد بخورید.

امروزه شایعترین علت ناباروری قابل درمان مردان جوان می باشد. در بیماری واریکوسل دریچه های سیاهرگ های بیضه خراب شده و باعث گشادی رگ ها و اختلال در خونرسانی و کاهش تعداد و حرکت اسپرم ها و افزایش شکل های غیرطبیعی اسپرم شده و لذا باعث ناباروری با منشاء مردانه می گردد.

بر اساس آمار ۳۰-۲۰ درصد مردان جوان واریکوسل دارند.

آیا همه بیماران مبتلا به واریکوسل باید عمل جراحی شوند؟

پاسخ منفی است.

• اگر یک زوج پس از ۱۸ ماه اقدام به باروری، موثر و موفق به باروری نشدند باید عمل شوند
• اگر واریکوسل با گرید بالا و درجه ۳ در سنین قبل بلوغ تشخیص داده شود جهت جلوگیری از آسیب به سلول های نطفه ساز و کوچکی بیضه باید با عمل جراحی واریکوس آن را درمان کرد.

آیا واریکوسل درمان داروئی دارد؟

پاسخ منفی است، دارو یا استفاده از زالو درمانی و غیره در درمان واریکوسل موثر نیستند. قطعی ترین روش درمان این رگ های واریسی خراب، جراحی است.

چرا واریکوسل بوجود می آید

واریکوسل زمانی رخ می دهد که دریچه های درون رگها در اول طناب اسپرمی، جلوی جریان خون را گرفته و کارایی آن را منحل می کنند. این مشکل باعث برگشت خون به بالا و در نتیجه ورم و پهن شدن رگ ها می باشد.واریکوسل معمولا به آرامی پیشرفت کرده، اکثرا در سنین بلوغ شکل می گیرد، در مردان 15 تا 25 معمول تر است و عموما در سمت چپ کیسه بیضه دیده می شود. هرچند که عواملی که می توانند خطر مبتلا به این بیماری را زیاد کند، پیدا نشده اما نتایج بعضی از تحقیقات نشان می دهند که چاقی ممکن است خطر ابتلای شما به بیماری واریکوسل را افزایش دهد.به وجود آمدن ناگهانی واریکوسل در مردان مسن ممکن است ناشی از تومور کلیه باشد و باید بررسی دقیق شود.واریکوسل شایع‌ترین بیماری قابل درمان در مردان است. بیماری واریکوسل در بیضه پسران جوان موجب عدم تخلیه خون در بیضه و بالا رفتن درجه حرارت بدن هم می‌شود.

این بیماری عوارضی شامل اختلالات هورمونی و ناتوانی در اسپرم سازی ایجاد می‌کند که فرد را مستعد ناباروری می‌کند. اسپرم مرد پس از بررسی‌های لازم اگر پایین‌تر از معیارهای استاندارد بود، آن فرد نابارور تلقی می‌شود. آمارهای جهانی نشان می دهد 15 درصد از زوج‌های جوان از ناباروری رنج می برند.

از هر 100 زوج جوان 15 نفر از ناباروری رنج می‌برند، در کشور ما سالانه یک میلیون ازدواج صورت می‌گیرد که 150هزار زوج به زوج‌های نابارور اضافه می‌شود به طوری که در ایران حدود 3 میلیون زوج نابارور وجود دارد.

دکتر نوروزی جراحی را یکی از درمان‌های نهایی واریکوسل دانست و گفت: شناسایی افرادی که از بیماری واریکوسل رنج می‌برند اهمیت زیادی دارد به طوری که بعد از آزمایش‌های مختلف از نطفه مردان به دنبال درمان واریکوسل و اختلال بیضه هستیم.

وی با تاکید بر اینکه 90 درصد زوج‌ها پس از ازدواج اگر رابطه منظم جنسی داشته باشند و جلوگیری نکنند در سال اول بارور می‌شوند، بیان کرد: تنها 10 درصد زوج ها درسال دوم باید بارور شوند و اگر زوجی بعد از یک سال بارور نشود، جزو زوج‌هایی قرار می‌گیرد که باید بررسی شود.

فاکتورهای ناباروری در مردان و زنان به طور مساوی توزیع می شود، معمولا در فرهنگ کشور ما زوج‌های نابارور با هم برای درمان مراجعه نمی‌کنند به طوریکه امروزه درمان های جدیدی بر اصل مراجعه هم زمان مرد و زن، استوار است.

ناباروری در زنان با اختلالات تخمک گذاری، اختلالات لوله های رحمی واختلالات هورمونی همراه است، در صورت اشکال در هر یک از این موارد فرد موجب ناباروری می‌شود همچنین مواردی مانند عادت ماهانه نامنظم و پرمویی از نشانه‌های ناباروری در زنان است.

رابطه جنسی منظم، شرط باروری طبیعی!

این عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران با بیان اینکه مردان مبتلا به ناتوانی جنسی خطر ابتلا به ناباروری را دارند، گفت: شرط لازم برای باروری طبیعی، رابطه جنسی منظم است به طوری که جراحی بیضه در دوران کودکی، بیماری بیضه، اختلالات هورمونی، رشد نامناسب بیضه و واریکسول که از شایع‌ترین عامل ناباروی قابل درمان درمردان است فرد را مستعد ناباروری می‌کند.
اختلالات ژنتیک مانند کوچک بودن بیضه و عفونت‌های مزمن در عملکرد بیضه اختلال و لوله‌های انتقال دهنده اسپرم را از بین می برد.

دکتر نوروزی پیرامون اینکه داروها، عفونت‌های دستگاه تناسلی مانند سوزاک و بیماری‌های تب دار طولانی مدت بر نطفه سازی تاثیر می‌گذارد، افزود: بیماری‌های تب دار موجب کاهش حرارت اسپرم نسبت به حرارت فعالیت بدن می‌شود که در نتیجه باعث از بین رفتن اسپرم‌ها می‌شود.
اشتغال در نانوایی، کارخانه‌های مواد رنگی و سم پاشی را یکی از علل تاثیرگذار بر قدرت باروری دانست. افرادی که درمعرض مواد آسیب‌رسان به بیضه‌ها قرار دارند مانند انواع حشره‌ کش‌ها که به صورت مداوم با آن تماس دارند، می‌توانند تا حدودی بر قدرت بارروی تاثیر بگذارند.

درزمان شکل نگرفتن نطفه در مردان باید از بافت بیضه نمونه برداری انجام دهیم تا از وجود اسپرم داخل بیضه آگاه شویم و زمانی که نمونه برداری با اسپرم دیده نشد به این معنا است که مرد دیگر توان باروری ندارد.

واریکوسل چه عوارضی دارد

واریکوسل می تواند باعث کوچک شدن بیضه شود، واریکوسل می تواند باعث نازایی و ناباروری در مردان شود. علت اینکه این بیماری  باعث ناباروری مردان شده معلوم نشده است، اما می توان آنرا بدلیل زیاد شدن دمای ناحیه و در نتیجه تاثیر بر شکل گیری و تحرک اسپرم شود.

همان‌طور که خانم‌ها لازم است به صورت دوره‌ای و مرتب تحت معاینات متخصص زنان برای مطمئن شدن از سلامت سیستم تناسلی‌شان قرار بگیرند، آقایان هم لازم است با مشاهده کوچک‌ترین مورد غیر عادی به متخصص اورولوژی مراجعه کنند، این در حالی است که شرم و حیای بسیاری از آقایان در مراجعه به متخصصان بیماری‌های تناسلی، باعث بروز مشکلات جبران‌ناپذیری همچون عقیمی می‌شود.

نمونه بارز این دست بیماری‌ها، واریکوسل است که با واریسی شدن عروق بیضه همراه بوده و در 10درصد مردان بالغ مشاهده می‌شود. به عقیده کارشناسان، این بیماری از شایع‌ترین عوامل ناباروری در مردان است.

شایع‌ترین بیماری مردان پس از بلوغ

واریکوسل یا واریسی شدن عروق بیضه شایع‌ترین بیماری مردان پس از بلوغ است و 10درصد مردان بالغ به آن مبتلا می‌شوند. نکته مهم‌تر آن‌که این بیماری به‌رغم آن‌که گفته می‌شود شایع‌ترین عامل ناباروری مردان است لزوما منجر به ناباروری نمی‌شود. سن شروع آن هم معمولا در زمان بلوغ یا بلافاصله پس از بلوغ است، ولی در سن کمتر یا سن بالا نیز ممکن است ایجاد شود.

واریکوسل به دنبال گشادی سیاهرگ‌های بیضه رخ می‌دهد و در واقع نوعی تمایل سرشتی برای شل بودن جداره سیاهرگ‌ها در سراسر بدن است. به بیان دیگر در افرادی که مبتلا به واریکوسل هستند، احتمال بروز واریس پا و هموروئید نیز بیشتر است.

واریکوسل بیماری‌ای است که بسته به شدت آن با درد، آتروفی (کوچک شدن سایز و نرم شدن قوام بیضه) و ناباروری همراه خواهد بود. درد ناشی از واریکوسل دردی است که با احساس سنگینی همراه است، که با فعالیت و ایستادن تشدید شده و با استراحت بهبود پیدا می‌کند. به‌علاوه شیوع این بیماری در ورید بیضه چپ بسیار بیشتر از بیضه راست است.

آیا ناباروری سرنوشت حتمی واریکوسلی‌هاست؟

جالب است بدانید که حدود یک‌ششم مردان واریکوسل دارند و در مردانی که دچار ناباروری هستند، این رقم بالاتر است و به 40 درصد می‌‌رسد. بی شک واریکوسل می‌تواند از شایع‌ترین علل تولید کم اسپرم و کاهش کیفیت آن تلقی شود، اما همه واریکوسل‌ها بر تولید اسپرم اثر نمی‌گذارند.

وقتی خون در وریدهای بیضه به دنبال بروز واریکوسل تجمع یابد، درجه حرارت بیضه بالا می‌رود، در حالی که اسپرم‌ها باید در درجه حرارت کمتری به فعالیت‌های طبیعی‌ ادامه دهند،‌ براین اساس روند تولید اسپرم‌ها دچار اختلال می‌شود. بعلاوه از آنجا که ترشحات هورمونی غدد فوق کلیوی مستقیما به بیضه منتقل می‌شود، هرگونه اختلال در وریدهای بیضه چپ می‌تواند در فعالیت هورمونی غدد فوق کلیوی هم اشکال ایجاد کند.

با این حال هیچ رابطه علمی ثابت شده‌ای مبنی بر ارتباط قطعی ناباروری و واریکوسل وجود ندارد. به‌علاوه ما از نظر اخلاقی قادر به تایید قطعی اثرات این بیماری بر ناباروری مردان،صرفا به دلیل وجود درصدی احتمال نیستیم، مگر آن که بررسی‌های تخصصی روی اسپرم‌ها (اسپرماتوگرافی) اختلالی در تولید اسپرم را تایید کند که در آن صورت فرد باید تحت جراحی واریکوسل قرار بگیرد.

شاید این بیماری بدون نشانه باشد

واریکوسل، اغلب علامتی ندارد. بندرت درد ایجاد می‌کند و ممکن است در طول روز به علت فعالیت‌های جسمی بدتر شود ا ما با خوابیدن به پشت تخفیف پیدا می‌کند. در طول زمان ممکن است واریکوسل بزرگ‌تر و چشمگیرتر شود. با این حال از آنجا که واریکوسل معمولا علامتی ندارد،‌ اغلب هنگام ارزیابی ناباروری یا معاینه توسط خود فرد یا پزشک متخصص کشف می‌شود. بهترین توصیه در چنین شرایطی این است آقایانی که در بیضه هایشان احساس درد، تورم یا تغییرفرم می‌کنند باید حتما به یک اورولوژیست مراجعه کنند، چرا که برخی از این عارضه‌ها ممکن است به درمان فوری نیاز داشته باشد.

چه وقت درمان ضروری می‌شود؟

درمان واریکوسل ممکن است ضروری نباشد، اما اگر نابارور هستید یا واریکوسل شما باعث درد یا تحلیل‌رفتگی بیضه‌ها شده، ممکن است لازم باشد آن را ترمیم کنید. درمان با هدف بستن وریدهای آسیب‌دیده و هدایت جریان خون به وریدهای طبیعی انجام می‌گیرد.

در صورتی که تحلیل‌رفتگی پیشرونده بیضه،‌ درد یا نتایج غیرطبیعی در آزمایش اسپرم رخ دهد، ترمیم در دوره نوجوانی ممکن است ضرورت پیدا کند.

واریکوسل،شدت و ضعف دارد، با توجه به این‌که میزان گشادی وریدها در چه حدی باشد. براساس میزان گشاد شدن وریدها، شخص داخل شکمش احساس فشار می‌کند و وریدها دیده‌ می‌شود. در موارد پیشرفته، این بیماری می‌تواند منجر به تحلیل رفتن بیضه‌ها شود.

آنچه مهم است این‌که واریکوسل در مواردی می‌تواند نشان‌دهنده تومورهای بیضه یا کلیه بخصوص در سمت راست باشد. در این صورت بیمار باید بسرعت تحت عمل جراحی قرار بگیرد. در واقع در کمتر از 10 درصد موارد، واریکوسل‌هایی که به‌طور ناگهانی، بخصوص در سمت راست ایجاد می‌شوند، می‌توانند نشان‌دهنده تومورهای کلیه یا بیضه باشند. به هر حال آنچه مهم است این که مردان جوان، خود باید برای معاینه مراجعه کنند تا متوجه هرگونه حالت غیرعادی در بیضه‌هایشان بشوند.

واریکوسل، همیشه نیاز به جراحی ندارد

از نظر بالینی روش‌هایی برای درمان واریکوسل وجود دارد که افراد براساس شرایط مختلف می‌توانند از آنها استفاده کنند اما بخشی از این شرایط به مسائل فرهنگی شخص برمی‌گردد. این درست است که جراحی واریکوسل در شرایط معمولی، جراحی کوچکی است که زمان کوتاهی داشته، عوارض کم و دوره نقاهت کوتاهی نیز خواهد داشت اما به عنوان مثال در یک پسر بچه 10 تا 12 ساله، به جهت آن‌که مشکلات روحی و روانی تازه‌ای در او ایجاد نشود، می‌توان درمان از طریق جراحی را به بزرگسالی‌اش موکول کرد تا مساله باروری یا ناباروری‌اش برای تعیین ضرورت جراحی، بررسی شود.

البته اگر اختلال در حرکت اسپرم در شخص تایید شود، نیاز به عمل جراحی ضرورت می‌یابد، اما جراحی واریکوسل در شخصی که ازدواج کرده و بچه هم دارد، ضرورت ندارد. اگر شخص بچه ندارد، کنترل وضعیت اسپرم‌ها، هر چند ماه یک‌بار توصیه می‌شود. فراموش نکنید که هرچه قدر واریکوسل شدیدتر باشد، پاسخ به درمان جراحی‌اش مطلوب‌تر است.

جراحی از دیروز تا امروز

ترمیم واریکوسل ممکن است با جراحی باز از طریق شکم، جراحی از طریق لاپاراسکوپی یا جراحی با میکروسرجری (جراحی میکروسکوپی) صورت بگیرد.

شیوه‌های جراحی در گذشته مبتنی بر جراحی باز و ایجاد شکاف کوچکی در ناحیه طناب بیضه بوده که از طریق شکم صورت می‌گرفته و عوارض خاص خودش را داشته است. اما امروزه با استفاده از لاپاراسکوپی،اما بدون ایجاد شکاف بزرگ، خارج از حفره شکم، عمل واریکوسل صورت می‌گیرد.

با این حال بهترین و کم عارضه‌ترین شیوه جراحی این بیماری، عمل جراحی با میکروسرجری است که می‌توان به طریق میکروسکوپی، وریدهای بیضه را بست واز ایجاد عوارضی چون جمع شدن آب در آنها جلوگیری کرد.

مبتلا شدگان به بیماری واریکوسل چگونه تشخیص داده می شود

پزشک ناحیه کشاله ران از جمله کیسه بیضه و بیضه ها را برای تشخییص میتلا شدن به این بیماری بررسی می کند. و اینکه ممکن است واریکوسل با بررسی نواحی خود را نشان ندهد، برای تشخیص آن از سونوگرافی اسکروتوم استفاده میکنند.

واریکوسل (Varicocele) واژه ای است که به اتساع و پیچ خوردگی غیر طبیعی شبکه وریدی (سیاهرگی) بالای بیضه ها دور طناب اسپرم بر اتلاق میشود به عبارت دیگر به واریکوز (واریس) سیاهرگهای داخل کیسه ی بیضه واریکوسل میگوییم.

دلایل و میزان شیوع واریکوسل

واریکوسل هنگامی شکل میگیرد که دریچه های درون سیاهرگهایی که اطراف طناب بیضوی پیچ خورده اند، نتوانند جریان خون را به درستی بازگشت دهند. این مساله باعث میشود تا خون در ناحیه ی دریچه های لانه کبوتری عبور کرده و به عقب بازنگردد که نتیجه ی این عمل تورم و بزرگتر شدن سیاهرگها است. مشابه این موضوع در واریس (به خصوص در پاها) نیز مشاهده میشود.

واریکوسل معمولا به آرامی تشدید شده و وسعت پیدا میکند و بیشتر در مردان بین سنین ۱۵ تا ۲۵ سال رخ میدهد و عمدتا عروق بیضه ی چپ درگیر میشود. واقعه در افراد مسن تر ممکن است به دلیل تومورهای کلیوی، که باعث انسداد جریان خون سیاهرگی میشوند رخ دهد. به طور کلی واریکوسل در سمت چپ کیسه ی بیضه ( وریدهای بیضه ی چپ) بسیار شایعتر از سمت راست است.

علائم و نشانه های واریکوسل

علائم واریکوسل زیاد نیستند و شامل موارد زیر میباشند:

• بزرگ شدن و پیچ خوردن وریدها (سیاهرگها) درون کیسه ی بیضه
• توده ی بدون درد، تورم و برجسته شدن کیسه بیضه

همچنین ممکن است علامت خاصی نیز مشاهده نشود.

درجه بندی واریکوسل

گرید ۱ : وریدها هنگام زور زدن قابل لمس می‌باشند
گرید ۲ : وریدها در حالت ایستاده قابل لمس می‌باشند
گرید ۳ : وریدها در حالت ایستاده قابل مشاهده‌اند
واریکوسل ساب کلینیکال: که با معاینه قابل لمس نیستند ولی با سونوگرافی تشخیص داده می‌شود.

تستهای تشخیصی واریکوسل

اگر شما برای این بیماری نزد پزشک مراجعه کنید، پزشک احتیاج دارد تا ناحیه ی کشاله ران و بیضه ها را معاینه کند، در ملامسه ی کیسه ی بیضه، حالتی شبیه کیسه ای پر از کرم لمس میشود که به دلیل تورم و جداتر شدن رگها میباشد. با اینحال اگر در حال دراز کشیده باشید امکان دارد نتوانید چنین حالتی را تشخیص دهید. همچنین بیضه ای که در سمت واریکوسل قرار گرفته است کوچکتر از بیضه ی دیگر است.

درمان واریکوسل

با استفاده از نگهدارنده ها و یا پوشیدن لباس زیر مناسب (شرتی که تنگ نباشد) میتوان تا حدی از درد و ناآرامی کاست. در صورتی که با رعایت این شرایط درد کاسته نشود و یا علائم دیگری مشاهده شود باید درمانهای دیگری را مد نظر قرار داد.

به جراحی اصلاح کردن واریکوسل، واریکوسلکتومی (Varicocelectomy) گفته میشود و معمولا فرد در همان روز بعد از جراحی از بیمارستان ترخیص میشود. عمل واریکوسلکتومی در نیاز به بی حسی دارد و حتی میتوان آن را تحت بیهوشی عمومی انجام داد. اورولوژیست یا جراح برشی در قسمت تحتانی شکم ایجاد میکند و عروق سیاهرگی معیوب را میبندد. با اینکار خون فقط در عروق سالم و طبیعی جریان میابد. بهتر است تا ۲۴ ساعت بعد از جراحی کیسه یخی بر روی ناحیه قرار دهید تا میزان تورم کاهش پیدا کند.

تکنیک آمبولیزه کردن (مسدود کردن) واریکوسل، روش جایگزین جراحی است. این روش نیز نیاز به استراحت در بیمارستان ندارد و بیمار چند ساعت بعد از عمل، ترخیص میشود. برش ایجاد شده در این روش کوچکتر از روش جراحی است بنابراین بهبودی سریعتر حاصل میشود. حفره ی کوچکی توسط کاتتر در ناحیه گردن یا کشاله ایجاد میشود و کاتتر (لوله ی پلاستیکی) را وارد سیاهرگ میکنند.

با کمک و راهنمایی اشعه X کاتتر را وارد واریکوسل میکنند، سپس حلقه ی کوچکی از درون کاتتر عبور داده میشود و درون واریکوسل جاسازی میشود. با اینکار، سیاهرگهای معیوب مسدود شده و خون فقط از طریق سیاهرگهای سالم منتقل میشود. بعد از اتمام کار به شما توصیه میشود تا از کیسه یخ استفاده کنید و از حمایت کننده ی بیضه ها استفاده کنید.

پیش بینی و روند بیماری واریکوسل

واریکوسل عموما بدون عوارض است و نیازی به درمان ندارد. در صورت انجام جراحی میزان اسپرم شمارش شده افزایش میابد ولی این بدان معنی نیست که شانس بارور کردن در شما افزایش یافته است. در اکثر موارد، تحلیل بیضه ها اصلاح نمیشود مگر اینکه جراحی در مراحل ابتدایی و در دوران نوجوانی انجام شود.

پیچیدگیها و مشکلات

مهمترین مشکلی که بواسطه ی واریکوسل ایجاد میشود عقیمی است. در صورت اقدام برای درمان، برحسب نوع واریکوسل و درمان انجام شده ممکن است موارد زیر حادث شوند:

• کوچک شدن بیضه ها
• مشاهده ی لخته خون
• عفونت
• آسیب به کیسه بیضه و عروق خونی ناحیه

آشنایی با انواع واریکوسل

واریکوسل گرید ۱: وریدها هنگام زور زدن قابل لمس است.

واریکوسل گرید ۲: وریدها در حالت ایستاده قابل لمس است.

واریکوسل گرید ۳: وریدها در حالت ایستاده قابل مشاهده‌ هستند.

واریکوسل ساب کلینیکال : با معاینه قابل لمس نیست ولی با سونوگرافی تشخیص داده می‌شود.

بسیاری از مردان به دلیل شرم و حیا و خجالت کشیدن ، مشکلات جنسی خود را با پزشک در میان نمی گذارند. این مسئله باعث می شود که بیماری پیشرفت که و عوارض جبران ناپذیری را بر جای گذارد. عوارضی همچون عقیمی و ناتوانی های جنسی که در نهایت منجر به از بین رفتن رابطه زناشویی می شود.

نمونه این بیماریها عبارتند از واریکوسل است .بیماری واریکوسل یا واریسی شدن عروق بیضه در ۱۰درصد مردان بالغ مشاهده می گردد و شایعترین عامل ناباروری مردان می باشد و تنها درمان قطعی آن جراحی می باشد. نوع شدید یا درجه ۳ آن معافیت دائمی پزشکی از خدمت سربازی خواهد داشت.
بیماری واریکوسل چیست ؟ واریکوسل یا واریسی شدن عروق بیضه شایعترین بیماری مردان پس از بلوغ می باشد و ۱۰درصد مردان بالغ به آن مبتلا می باشند. واریکوسل شایعترین عامل ناباروری مردان می باشد. سن شروع بیماری معمولا در زمان بلوغ و یا بلافاصله پس از بلوغ می باشد ولی در سن کمتر یا سن بالا نیز ممکن است ایجاد گردد.
عامل ایجاد بیماری واریکوسل چیست ؟ بیماری واریکوسل با واریسی شدن و گشادشدن عروق وریدی (سیاهرگهای) بیضه ظاهر می گردد که در دو گروه اولیه و ثانویه تقسیم بندی می گردد. در نوع اولیه، هیچ عامل ایجادکننده مشخصی وجود ندارد، گرچه تئوری اشکال در دریچه های لانه کبوتری وریدهای بیضه، طولانی بودن مسیر این وریدها و احتمال اثر فشاری سایر عروق و احشاء شکمی مطرح می باشد ولی هنوز علت مشخصی برای آن ثابت نشده است.
این نوع عامل عمده واریکوسل است و ۹۰درصد در سمت چپ می باشد. نوع ثانویه که بدنبال وجود عامل مشخص ایجادکننده انسداد در عروق داخل شکم ایجاد می گردد درصد کمی از واریکوسل ها را شامل میشود و علت ایجادکننده آن غالبا توده های شکمی، بخصوص تومورهای بدخیم می باشد که تشخیص آن مهم و حیاتی است.
علاوم بیماری واریکوسل چیست ؟ بیمار ممکن است با شکایت بزرگی، یا عدم تقارن بیضه ها، یا درد بیضه، و یا پس از ازدواج، با ناباروری مراجعه کند. ولی شایعترین فرم آن، بدون علامت، و بطور اتفاقی، حین معاینه، متوجه آن می گردند. درمعاینه، بزرگی و تورم عروق بیضه، بخصوص در سمت چپ مشهود است و درحالت ایستاده، و یا افزایش فشار شکمی تشدید می یابد و در حالت خوابیده از بین می رود (درصورتیکه تورم عروق درحالت خوابیده از بین نرفت، بایستی به نوع ثانویه آن شک کرد.)

.
افتراق واریکوسل ازنظر شدت بیماری : بیماری واریکوسل ازنظر شدت به ۳ درجه تقسیم بندی می گردد. در نوع درجه ۱ اتساع عروق فقط حین فشار شکمی در لمس توسط پزشک قابل لمس، و تشخیص می باشد. در نوع درجه ۲ با فشار شکمی، اتساع عروق، قابل مشاهده می گردد. و در نوع درجه ۳ حتی بدون فشار شکمی، اتساع عروق، درحالت ایستاده قابل مشاهده می باشد. لازم به ذکر است نوع درجه ۳ آن ازنظر قانون خدمت سربازی در ایران معافیت دائم و انواع درجه ۱ و ۲ معافیت از رزم خواهد داشت.
چه بیماری احتیاج به درمان دارد ؟ همانگونه که گفته شد ۱۰درصد مردان پس از سن بلوغ درجاتی از واریکوسل دارند ولی همه آنها احتیاج به درمان ندارند. اگر واریکوسل برای فرد، عارضه ای ایجاد کند لازم است درمان انجام گردد. درغیراینصورت احتیاج به درمانی نیست.
عوارض واریکوسل چیست ؟ عوارض واریکوسل شامل ایجاد درد، آتروفی (کوچک شدن سایز و نرم شدن قوام بیضه) و ناباروری می باشد. درد ناشی از واریکوسل دردی با کیفت احساس سنگینی، که با فعالیت و ایستادن تشدید یافته و با استراحت بهبود می یابد.
آیا بیمار مبتلا به واریکوسل بدون عارضه احتیاج به پیگیری دارد ؟ بلی؛ همانگونه که گفته شد اگر واریکوسل عارضه ای ایجاد نکند احتیاج به درمان نیست. ولی لازم است بیمار بصورت ماهانه، خود را معاینه کند. و درصورت کوچک شدن سایز بیضه، و یا تغییر در قوام آن، لازم است توسط پزشک معاینه شود.
همچنین اگر بیمار مبتلا به واریکوسل ازدواج نکرده و یا خواستار داشتن فرزند دیگری در آینده می باشد، بایستی هر ۶ ماه با آزمایش اسپرم، ازنظر باروری بررسی گردد و درصورت شروع تقییرات و ضعیف شدن نطفه احتیاج به درمان دارد.

.
آیا درمان دارویی برای واریکوسل وجود دارد ؟ جواب : خیر.
درمان واریکوسل فقط اقدامات مداخله گرانه (غیردرمان خوراکی یا دریافت دارو ازطریق تزریق) می باشد. در ساده ترین روش تزریق مواد ایجادکننده انسداد عروق از طریق پوست بداخل وریدهای بیضه مبتلاست که این روش درصد موفقیت کمتر و عارضه درد مزمن و یا هیدروسل بیشتری می باشد.

.
روشهای جراحی واریکوسل چیست ؟ جراحی واریکوسل یا به اصطلاح پزشکی واریکوسلکتومی اقدام به بستن وریدهای بیضه مبتلا می باشد که پس از انسداد این وریدها بتدریج بدلیل عدم حرکت خون، وریدهای مسدود شده کوچک شده و از بین می رود و واریکوسل برطرف می گردد. این اقدام از طریق برش کوچکی بر روی پوست شکم به طول ۴-۲ سانتیمتر قابل انجام است.

.
روشهای جدید جراحی واریکوسلکتومی چیست ؟ روشهای جدید واریکوسلکتومی یکی انسداد عروق از طریق کاتتریزاسیون وریدی و انسداد عروق مبتلا است. که هزینه آن بالاست و درصد موفقیت آن بالا نیست ولی بصورت سرپایی و با کمترین درد انجام می گردد.

.
روش لاپاروسکوپی ( laparoscopic varicocelectomy ) که امتیاز آن برش کوچکتر و بزرگنمایی حین جراحی، ولی بدلیل عدم دسترسی جراح به وریدهای فرعی، احتمال عود واریکوسل بیشتر است و همچنین سه برش بر روی پوست بجای یک برش انجام می گیرد.

.
روش میکروسرجری ( microsurgical varicocelectomy ) که به عقیده بسیاری بهترین روش جراحی واریکوسلکتومی می باشد. امتیازات آن بزرگنمایی حین جراحی و دسترسی به تمامی وریدهای فرعی می باشد ولی مدت زمان جراحی طولانی تر می گردد و ازنظر تکنیکی نیز مشکل می باشد.

درمان بیماری واریکوسل

واریکوسل یک بیماری خوش خیم میباشد اما متاسفانه درمان دارویی ندارد و تنها روش درمان آن جراحی میباشد. تصمیم گیری برای عمل بستگی به فاکتورهای

گوناگونی دارد مثل: شدت واریکوسل و سن بیمار و وضعیت باروری (تاهل و داشتن یا نداشتن فرزند) دارد.

وقتی که بیمار واریکوسل گرید دو یا سه داشته باشد و با ناباروری مراجعه نموده باشد نیاز به عمل جراحی واریکوسلکتومی دارد. اگر واریکوسل با اختلال در آزمایش منی

همراه باشد، باز هم نیاز به عمل دارد.

در برخی رفرنس‌ها اگر مرد جوانی با واریکوسل قابل مشاهده یا قابل لمس (درجه سه یا دو) مراجعه نماید و فعلا قصد بچه دارشدن هم نداشته باشد برای پیشگیری از اثرات نامطلوب آن بر باروری توصیه به عمل می‌شود. در مورد جراحی واریکوسل های بسیار خفیف یا ساب کلینیکال اختلاف نظر وجود دارد.

روشهای مختلف جراحی واریکوسل

روش استاندارد طلایی جراحی واریکوسل روش اینگوینال میکروسکوپیک می‌باشد که با برش کوچک پایین شکم نزدیک خارج ریشه آلت و بالای بیضه و با کمک

میکروسکوپ انجام می‌شود. مزیت این روش حفظ شریان (سرخرگ) و عروق لنفاوی و عصب می‌باشد و میزان عود نیز کمتر است.

روش جراحی اینگوینال که تقریبا مانند روش اول است اما بدون میکروسکوپ انجام می‌شود و بنابراین عوارض آن بیشتر است.

روش جراحی رتروپریتوان که با برشی بالاتر از روش قبلی انجام می‌شود.

روش جراحی با لاپاروسکوپ که با ایجاد حدود سه سوراخ در شکم و فرستادن گاز به داخل شکم برای ایجاد فضای کافی برای کار انجام می‌شود. اما در این روش احتمال

اسیب عروق بزرگ یا روده‌ها یا مثانه و… هر چند ناشایع وجود دارد.

روش آمبولیزاسیون از راه پوست که از راه وریدهای کنار ران به صورت موضعی لخته خون خود بیمار یا کویل یا مواد سنتتیک و مصنوعی دیگر به داخل وریدها فرستاده

می‌شوند. این روش نیاز به متخصص رادیولوژی ماهر در این زمینه و تجهیزات پیشرفته دارد

بیشتر بخوانید : پیچش بیضه ♥ سرطان بیضه ♥ درد بیضه ♥ اندازه طبیعی بیضه ♥ درد بیضه سمت راست