سل,بیماری سل,سل در بارداری,علائم سل,درمان سل,درمان سل با طب سوزنی,مواد غذایی مناسب برای درمان سل,سل را چگونه درمان کنیم,سل در کودکان,سل در بزرگسالان,سل در نوزادان,سل در بهار,سل در تابستان,سل در پاییز,سل در زمستان,آشنایی با سل,همه چیز در مورد سل,سل واگیردار است,سل و درمان آن,ورزشهای مناسب برای درمان سل
به گزارش بی اس ام اس چگونه ذرات ریز عطسه و سرفه در روزهای سرد زمستان میتواند عامل انتقال سل باشد؟سل یک بیماری مزمن، عفونی و واگیردار است و عامل باکتریایی دارد. این باکتری به افتخار رابرت کخ – کاشف آن در سال 1882 – به «باسیل کخ» معروف است. بیماری سل قدمتی طولانی دارد و افراد بسیاری را در طول تاریخ آلوده کرده و به کام مرگ کشانده است.با وجود این سابقه طولانی و با آن که از اوایل دهه 1980 میلادی جامعه پزشکی بر ریشهکنی آن تا سال 2000 متفق القول بودند، ظرف مدت کوتاهی نشانههای نگرانکنندهای سربرآورد و متاسفانه پیشبینیها را با شکست مواجه کرد. این نگرانیها سرانجام سال 1993 به حدی رسید که از سوی سازمان جهانی بهداشت در قالب فوریت بینالمللی اعلان عمومی شد. در واقع در این مقطع زمانی، شیوع ایدز و سلِ مقاوم در برابر دارو مخاطرات جدیدی را دامن زد که امیدها و برنامهها را نقش بر آب کرد. در حال حاضر، مطابق تخمینها سالانه حدود هشت میلیون نفر به تعداد مبتلایان افزوده میشود و هماکنون براساس آمارهای موجود حدود یک سوم ساکنان کره خاکی به باکتری سل آلودهاند.
انواع سل
برخلاف تصور رایج، سل تنها منحصر به دستگاه
تنفسی و ریهها نیست، بلکه سایر دستگاهها و اعضای بدن را نیز مورد هدف
قرار میدهد. از همین رو به طور عمده سل را به دو دسته سل ریوی و سل خارج
از ریه تقسیم میکنند. سل خارج از ریه بسته به این که کدام عضو از بدن را
درگیر سازد به نام همان عضو یا نامی مرتبط با آن شناخته میشود. با این حال
از بین این دو نوع سل، سل ریوی شیوع بسیار بیشتری دارد و دستکم 75 درصد
موارد ابتلا به سل را در بر میگیرد.
سل مسری
باز هم بر خلاف تصور رایج، همه سلها مسری
نیست. در این تقسیمبندی، تنها سل ریوی، مسری است و البته نه همه موارد
سلهای ریوی. در بیماران مبتلا به سل ریوی باید شرایطی فراهم باشد تا آن
بیماران ناقل سل به شمار بروند. این شرایط خود پای تقسیمبندی دیگری را به
میان میکشد. اگر در خلط بیمار مبتلا به سل ریوی باکتری سل مشاهده شود، به
اصطلاح این بیمار در دسته مبتلایان به سل ریوی خلط مثبت قرار دارد و سل را
به دیگران منتقل میکند، اما اگر باکتری سل در خلط بیمار مشاهده نشود، سل
ریوی خلط منفی است و مبتلا به آن، بیماری را منتقل نخواهد کرد.
هیولای سل مقاوم
امروزه به لحاظ دانش و توان پزشکی، سل یک
بیماری کاملا قابل درمان است و به همین دلیل نباید فردی در اثر ابتلا به آن
جان خود را از دست بدهد، اما با این حال اگر فردی در دوره درمانی خود و
بخصوص در مصرف دقیق داروها سهلانگاری کند، بیماریاش را – که کاملا قابل
درمان است – وارد مرحلهای به نام سل مقاوم در برابر دارو خواهد کرد که
مرحله بسیار خطرناکی است؟ زیرا داروهای موثر بر سل محدود است و به همین
دلیل سل مقاوم را به این سادگیها نه میتوان در فرد بیمار ریشهکن کرد و
نه در صورت سرایت به دیگران، میتوان بسادگی به درمان این افراد پرداخت.
برخی گزارشها نشان میدهد چنین بیمارانی دستکم به 18 تا 24 ماه درمان
نیاز دارند که در مقطع اولیه بایــــد دو تا ششماه بستری شوند.
علائم سل
مهمترین نشانه ابتلا به بیماری سل،
سرفههای طولانیمدت (ابتدا خفیف و پس از حدود سه هفته شدید)، خلط کدر و
چسبناک و گاهی خونی در کنار بسیاری از علائم شایع سرماخوردگی و آنفلوآنزا
مانند احساس ضعف و خستگی، بیاشتهایی، تب و لرز، کاهش قابل توجه وزن و…
است.
پیشگیری از سل
اساسیترین راه پیشگیری در برابر این
بیماری، تزریق واکسن BC G به نوزادان است که روشی بسیار موثر بوده و
میتواند تا پایان عمر فرد را از ابتلا به سل مصون نگه دارد. این واکسن
سالهاست در برنامه واکسیناسیون کودکان ایرانی قرار دارد و باید از جانب
والدین کاملا جدی گرفته شود.
چقدر نگران باشیم!؟
درست است که یک سوم مردم دنیا به باکتری سل
آلودهاند (هیچ اشتباه تایپی و چاپی در کار نیست، عدد یکسوم کاملا درست
است!) اما این به معنای ابتلای آنها به بیماری سل نیست. خوشبختانه سیستم
دفاعی بدن انسان در برابر سل به سرعت واکنش نشان میدهد و به محض ورود
باکتری، این بیماری با تشکیل یک حصار محافظتی آن را به خواب فرو میبرد. به
این وضع باکتری، حالت خفته یا نهفته میگویند. در این مرحله، فرد نیز به
هیچ عنوان نسبت به ورود باکتری به بدن و فعالیتهای سیستم ایمنی بدن خود
آگاهی ندارد، اما به هر حال در 10 درصد این افراد یا اساسا حصار محافظتی از
همان ابتدا تشکیل نمیشود یا حصار محافظتی تشکیل شده پس از طی زمانی در
اثر ضعف سیستم ایمنی بدن میشکند و باکتری مذکور بیدار میشود و فرد را به
بیماری سل مبتلا میکند. 90 درصد باقی نه بیمارند، نه احساس ناخوشی دارند،
نه باکتری را به کسی منتقل میکنند و نه حتی در رادیوگرافی ریه علامتی بروز
میدهند. این افراد تنها به تست پوستی سل واکنش نشان میدهند و پاسخ این
آزمایش برای آنها مثبت است. این آزمایش در واقع برای چنین افرادی تنها نشان
میدهد باکتری سل در بدن این افراد در حالت خفته و نهفته وجود دارد، اما
هرگز به معنای بیمار بودن یا ناقل بودن آنها نیست.
رابطه معنیدار ابتلا به سل و محرومیت
اکنون کشورهای در حال توسعه بیشترین آمار
مبتلایان به سل را در سراسر دنیا به خود اختصاص دادهاند. مطابق تخمینها،
22 کشور دنیا حدود 80 درصد مبتلایان را در خود جای دادهاند و تعدادی از
این کشورها در همسایگی ما قرار دارند. این مسأله میتواند زنگ خطری باشد
برای کسانی که به این کشورها مسافرت میکنند یا کسانی که با اتباع مسافر یا
مهاجر این کشورها در ایران مواجهند. کشورهایی مانند افغانستان، پاکستان،
عراق و برخی همسایگان شمالی نیز از جمله چنین کشورهایی به شمار میروند.
سلامت نیوز اعلام کرد بیشترین میزان ابتلا در میان استانهای کشورمان مربوط
به استانهای سیستان و بلوچستان و استان گلستان است.
چگونگی سرایت
مهمترین راه انتقال سل، استنشاق هوایی است
که ذرات ریز عطسه یا سرفه فرد مبتلا به سل ریوی خلط مثبت در آن وجود دارد.
این اتفاق از زمان بروز سرفه و عطسه در چنین بیمارانی تا پایان هفته دوم
درمان ادامه خواهد داشت و از آن پس دیگر امکان سرایت منتفی خواهد شد به
همین دلیل، فرد مبتلا به این نوع سل پس از تشخیص باید بلافاصله تا زمان رفع
امکان سرایت به دیگران در بیمارستان بستری شود؛ البته این حداقل زمان
بستریشدن برای پیشگیری از سرایت به دیگران است و میزان بستریبودن در
بیمارستان با توجه به شرایط و میزان پیشرفت اقدامات درمانی به تشخیص پزشک
معالج است.
منبع:jamejamonline.ir